Het origineel is altijd het meeste waard. Dat is puur, echt, onvervalst. En dus geloofwaardig. Precies dát hebben we nodig om studenten de waarde van functionele gecijferdheid te laten ervaren. Als rekenopgaven authentiek zijn, dan gebeurt er iets!
Het is onze taak als methodemakers om midden in de werkelijkheid te gaan staan. Een realiteit die herkenbaar is voor studenten of op zijn minst goed voorstelbaar.
Stel… je biedt ze rekenopgaven aan die gaan over een winkelcentrum. Kijk dan eerst goed om je heen. Welke vragen kun je over het winkelcentrum stellen als je bijvoorbeeld kijkt vanuit het perspectief van een ondernemer. Wat zou hij of zij willen weten? Voor de ondernemer is de beschikbare oppervlakte en de vierkante meterprijs interessant. En ook: hoeveel mensen komen er langs die mogelijk ook kopers kunnen zijn? Welk bedrag geven ze gemiddeld uit en welke omzet genereert dat? Deze en andere gegevens zijn nodig om een goede afweging van de kosten-/batenverhouding te maken. Deze inventarisaties leveren, vanuit authentieke vragen, te berekenen opgaven op, direct gerelateerd aan de context. Aan die originele context mag je nooit concessies doen, want de te maken berekeningen moeten voorstelbaar zijn. Doe je wel concessies, dan krijg je onrealistische opgaven die leiden tot een demotiverende werkhouding bij studenten.
Onderstaande drie aandachtspunten kunnen helpen om tot zinnige rekenopgaven te komen:
1. Nuttig
Kies voor opgaven die alle moeite van het uitrekenen waard zijn. Zo heeft het weinig nut om de oppervlakte van een zeil van een boot uit te rekenen als op datzelfde zeil het antwoord al vermeld staat. Bovendien… in welke authentieke context is het nuttig voor studenten om die oppervlakte te weten? De zeilen moeten immers, afhankelijk van het schip, aan standaard oppervlaktematen voldoen.
2. Geef niet te veel weg
Vraag je af welke gegevens er werkelijk toe doen. Iedereen begrijpt dat, voor het berekenen van hoeveel liter water er in een watertank gaat, het niet nodig is te weten dat het om een rode tank gaat met stevige, groene handvatten van het merk X.
3. Moderne middelen
De inzet van moderne middelen maakt het rekenen anders. Computers kunnen veel berekeningen overnemen. Dat betekent dat studenten tijd over houden om de juiste vragen te stellen, voorafgaand aan de berekening. Het is cruciaal dat studenten begrijpen wát ze eigenlijk aan het uitrekenen zijn en niet ‘alleen maar’ blij zijn met een uitkomst. Want waar geeft die uitkomst antwoord op? En wat kun je daarmee in je dagelijkse praktijk?
Zo is de cirkel rond. Het aanbieden van een authentieke context leidt tot het stellen van de juiste vragen én conclusies over de uitkomsten die studenten herkennen en kunnen toepassen in hun eigen leven. En dat is precies wat functionele gecijferdheid is.
[Bron: Geeke Bruin-Muurling]